Recensie: 101 oplossingsgerichte vragen voor hulp bij trauma – Fredrike Bannink
Het boek heeft een modern, compact en simpel uiterlijk door de turquoise kaft en de zwart/ witte titel. Het omvat 204 pagina’s en is ingedeeld in tien hoofdstukken met afsluitend de verwijzingen naar de gebruikte literatuur, websites en animaties. Daarnaast is het prettig geschreven, omvat het een goede verhouding qua theorie en toepassingen en is het voor therapeuten toepasbaar. Dit deel over trauma is onderdeel van drie uitgegeven delen van 101 oplossingsgerichte vragen geschreven door Bannink. De andere twee delen zijn gericht op angst en depressie.
Het doel van dit boek is om cliënten, die een trauma hebben meegemaakt, te helpen een nieuw en beter leven te realiseren en hun welbevinden te bevorderen. Daarnaast is dit boek vooral voor hulpverleners die cliënten met trauma behandelen, met de focus gericht op wat er goed is aan de cliënt en op dingen die wel werken in hun leven. Dus in tegenstelling tot de traditionele psychotherapie, die uitgaat van het medisch model waarbij het draait om pathologie en gebreken, ligt de nadruk bij oplossingsgerichte therapie op de sterke kanten, competenties en hulpbronnen van de cliënt. Deze kunnen bijdragen aan positieve verandering; het opbouwen van een nieuw leven en de gewenste toekomst.
Het boek begint met uitleg over trauma, oplossingsgerichte therapie en therapeutische benaderingen (hoofdstuk 1-3), gevolgd door de hoofdstukken over; creëren van een context voor verandering, beschrijving van de gewenste context, ontdekken van competenties en werken aan vooruitgang (hoofdstuk 4-7) en de laatste drie hoofdstukken gaan over het afsluiten van de therapie, reflectie en feedback, en focus op welbevinden. Elk hoofdstuk wordt ondersteund met korte verhaaltjes, toepassingen en casus. Aan het eind van elk hoofdstuk staan de genoemde oplossingsgerichte vragen uit het hoofdstuk opgesomd. Het zijn er in totaal inderdaad 101!
De schrijfster legt duidelijk uit wat trauma en posttraumatische stress is, en gaat in op de betekenis van posttraumatisch succes (Bannink). Vervolgens wordt oplossingsgerichte therapie inhoudelijk uitgewerkt en dit wordt ondersteund met oplossingsgerichte vragen en toepassingen. Bijvoorbeeld de openingsvraag kan zijn: ‘ Wat wil je anders in je leven?’ Ook de vier oplossingsgerichte basisvragen (Waar hoop je op, welk verschil zal dat maken, wat werkt, wat zal je volgende stap zijn) zijn een goed uitgangspunt om te begrijpen waar het in oplossingsgerichte therapie om draait. Je leert als therapeut in oplossingstaal te praten en dit over te brengen aan de cliënt. De toepassingen staan duidelijk omschreven in een vraag of opdracht, die je als therapeut kan gebruiken. Hierbij is duidelijk gemaakt in welke fase van de behandeling welke toepassing geschikt is. Bijzonder zijn de toepassingen gericht op de therapeut zelf, die deze kan oefenen met andere therapeuten. Ook zijn er vragen die je als therapeut, zowel aan jezelf als aan de cliënt, kan stellen over je functioneren in de gesprekken met de cliënt.
De kracht van dit boek zit voor mij in de toepasbaarheid ervan binnen de behandeling van mensen die een trauma hebben meegemaakt. De genoemde toepassingen en oplossingsgerichte vragen zijn vernieuwend, uitdagend, duidelijk en speels en daarnaast leuk om toe te passen! Het is een boek wat mij energie geeft en ik krijg zin om de oplossingsgerichte vragen en toepassingen te gaan gebruiken. De gerichtheid op cliënten met trauma maakt het bruikbaar binnen de behandeling van die doelgroep, maar ook binnen andere doelgroepen. Dat is tegelijkertijd ook een minpunt vind ik omdat de titel de suggestie oproept dat dit boek specifiek voor hulp bij trauma is. Daarnaast heb ik moeite met de verwijzingen naar de andere twee delen, over angst en depressie, wat mij als lezer het gevoel geeft dat ik de andere delen ook moet aanschaffen terwijl de intentie is ze als losse, onafhankelijke delen te zien.
Samenvattend vind ik het een leuk, energiek en toepasbaar boek die wat mij betreft erg geschikt is voor de behandeling van trauma, maar ook bij andere problematiek. De focus op wat de cliënt wel kan en waar die naar toe wil, ook als iemand getraumatiseerd is, is een vernieuwende manier van werken en is dus ook uitdagend voor de therapeut!
Mo Landsman, Studente Master Klinische Psychologie aan de Open Universiteit www.chronisch-flexibel.nl
