De geluksfactor van storytelling

Met een grote mok koffie in de hand, zit ik op het balkon te genieten van de nazomer terwijl ik nadenk over wat storytelling zo bijzonder maakt.
Ik schreef al eerder over de verbindende kracht van verhalen: mensen die zich herkennen in ervaringen van anderen. Of aansluiten bij de waarden die impliciet in het verhaal van een ander verscholen liggen. Zoals respectvol met elkaar omgaan, niet te snel opgeven, anderen hun vrijheid gunnen enzovoorts. Verbinden met anderen maakt ons gelukkig.

Maar misschien is er nog iets anders wat storytelling bijzonder maakt.
We voelen ons beter als we weten wat we moeten doen om te bereiken wat we willen bereiken. En als we weten wat moeten doen om tegenslagen te verhelpen. Daar leren we van, daar vinden we onze inspiratie. En dit ‘leren’ gaat het beste als de les in een verhaal wordt verpakt. Onze hersenen zijn namelijk zo geprogrammeerd dat we verhalen kunnen vormen en tot ons kunnen nemen. We onthouden verhalen veel beter omdat het meer hersendelen activeert dan een opsomming van feiten. Dit komt omdat je een verhaal levendig voor je kan zien. (In schrijversland noemen we dit het show don’t tell-principe.) Je vereenzelvigt je met de verteller of het personage en je hersens maken een simulatie alsof jij in dezelfde situatie zit. Door die simulatie voel je er ook iets bij, je maakt bij spannende verhalen namelijk de stofjes oxytocine en cortisol aan – iets wat niet gebeurt met een feitelijke opsomming.

Het leren door verhalen is evolutionair belangrijk geweest. We weten van veel dingen die gevaarlijk zijn, omdat het ons is verteld of omdat we het hebben gezien in een film of hebben gelezen in een boek. We leren van ervaringen van anderen wat we wel of niet moeten doen en daar voelen we ons veiliger en prettiger door.

Ik ben ervan overtuigd dat deze evolutionaire functie zo belangrijk is dat dit de reden is dat we graag films kijken, series kijken, boeken lezen of gesprekken met anderen voeren. Verhalen maken dus niet alleen gelukkig vanwege de verbindende kracht ervan, maar ook vanwege de lessen die we eruit kunnen leren. Die inspireren ons om voor onszelf betere keuzes te maken.  

Alexandra Smith (1975) van Fabel is zelfstandig verhaalcoach en trainer storytelling. Ze behaalde het certificaat The Science of Happiness bij de University of Berkeley en schrijft over storytelling en geluk.