Drie dagen onder professoren

Marga Rijken

In mei bezocht ik het congres van de European Association of Work and Organizational Psychology, EAWOP voor intimi. Het thema was “Respectful and Effective Leadership – managing people and organizations in Turbulent Times”. Daan van Knippenberg opende het congres met een zeer betrokken keynote over ‘Value Based Leadership’.  Hij raakte me met zijn verzuchting dat daar in de academische wereld nooit over gesproken wordt. Ik denk dat heel veel mensen uit de wereld van onderwijs, gezondheid, zorg en welzijn zijn verzuchting delen. In deze sectoren is zoveel nadruk op de effectiviteit van het handelen komen liggen, dat de bedoeling erdoor uit beeld dreigt te raken. Maar ook in profitorganisaties hoor ik meer en meer de kritiek op het ‘spreadsheetmanagement’, waarbij alleen de financiele resultaten tellen. Het verhaal van van Knippenberg staat niet alleen. Kijk bijvoorbeeld naar de populariteit van Simon Sinek’s ‘Golden Circle’ (het belang van een duidelijk ‘waarom’ voor je handelen, voordat je je op het ‘wat’ en ‘hoe’ richt). Zijn TedTalk hierover is al bijna vier miljoen keer bekeken op youtube.

Van Knippenberg is met zijn presentatie een goede advocaat voor de beweging tegen het rendementsdenken. En terecht, want we voelen allemaal op onze klompen aan dat er meer nodig is dan rendementsdenken alleen. Niet alleen in de academische wereld, maar in iedere organisatie. Verderop in de conferentie werd een filmpje van Steve Jobs getoond, waarin hij uitspreekt dat management op basis van waarden de enige manier is die werkt. Anders hou je het gewoonweg niet vol om er iedere dag je bed voor uit te komen.

Sommige organisaties zijn zichtbaar waardegedreven. Van Knippenberg geeft het voorbeeld van Artsen zonder Grenzen. Deze organisatie maakt in alles wat zij doet duidelijk waar zij voor staat en hoe ze dat invult. Sterke waarden inspireren.  Ze geven betekenis aan je werk en ze sturen je handelingen. Als je iets belangrijk vindt wil je er in investeren en er hard voor werken. Ze geven een kader om nieuwe situaties aan te pakken en problemen op te lossen.  Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat waardegedreven leiderschap pro-activiteit en moraliteit ontwikkelt. Waarden geven richting aan wat je doet en hoe je dat doet.  Over waarden hoeven we onszelf niet te bevragen. We geloven erin en dat houdt ons bij de les en op koers.

Value Based Leadership - praten over de bedoeling van je werk; praten over de waarden van waaruit je werkt; gaan staan voor wat je doet en hoe je dat doet – gemotiveerd, geinspireerd en betekenisvol (samen)werken. Dat kan niet alleen voorbehouden zijn aan ideele organisaties zoals Artsen zonder Grenzen. Iedereen heeft daar recht op. Daar geloof ik in en dat houd mij bij de les en op koers!

Marga Rijken heeft er na haar studie bewust voor gekozen om als psycholoog in bedrijven werkzaam te zijn. De vraag die haar voortduwt is die naar de wijze waarop je van je werkdag een gelukkige dag kunt maken. Zij is NIP geregistreerd arbeids- en organisatiepsycholoog en ICF geregistreerd professional coach, www.margarijken.nl.