Muziek en welbevinden; het effect van plaatjes (mp3) draaien

Je doet de radio aan en je hoort dat ene liedje van lang geleden. De herinnering plopt op in je hoofd en je bent weer terug in de tijd: op dat ene schoolfeest, denkend aan je eerste kus of je eerste keer liefdesverdriet. De bijbehorende emoties komen omhoog, het gevoel van vreugde of het verdriet. Ook muziek waar (nog) geen herinnering aan vast zit of bepaalde klanken of geluiden kan veel met je doen op een prettige, ontspannende, emotionele of troostende manier.
Wat kan muziek voor onze stemming en welbevinden betekenen?

” Zonder muziek zou het leven een vergissing zijn”

-Nietzsche-

Het effect van muziek
Muziek speelt bij veel mensen een rol in hun leven. Muziek wordt vaak gezien als een van de plezierigste bezigheden uit het dagelijkse leven die een gevoelens van tevredenheid kan oproepen. Zo kan het luisteren naar muziek een boel positieve emoties oproepen. Als ik luister naar het liedje we come one van Faithless word ik blij en energiek en wil ik de stereo voluit zetten en hard meezingen.
Doordat muziek positieve gevoelens opwekt kan muziek eveneens een anti-stress middel zijn. Het stressniveau kan afnemen door te luisteren naar kalmerende geluiden. Zelf luister ik wel eens voor het slapen gaan naar de geluiden van de zee of de regen via een app op de telefoon. Dit kalmeert me en geeft me een ontspannen gevoel waardoor ik makkelijk in slaap val.                            
Muziek kan je empowerment versterken en je motiveren om bijvoorbeeld net wat langer te sporten; althans bij mij werkt het wel om iets langer door te trappen op de fiets met een lekkere energieke beat op de koptelefoon.

Muziek-engagement en welbevinden
Er is een relatie tussen muziek-engagement en welbevinden. Muziek-engagement kan als probleemgerichte strategie wordt gebruikt en speelt een rol in emotieregulatie. Dus door met muziek bezig te zijn door er naar te luisteren of zelf muziek te maken bijvoorbeeld, zijn mensen in staat hun stemming te reguleren. Dit is denk ik wel herkenbaar; je voelt je wat down of moe dan kun je met het afspelen van (voor jou) geschikte oppeppende of rustgevende muziek je stemming wel een draai geven. De kunst is te weten welke muziek je op bepaalde momenten kan helpen; bij mij werkt snellere muziek me beter bij het sporten (of schoonmaken) als ik niet in de stemming ben terwijl het luisteren naar mooie zang me helpt te genieten van muziek waardoor ik me beter voel. Ik heb ook muziek waar ik altijd vrolijk van word, zoals de muziek van de band My Baby.

Uit meerdere onderzoeken is naar voren gekomen dat je welbevinden positief wordt beïnvloedt door alleen al te luisteren naar muziek, het verbetert je stemming. Door actiever met muziek bezig te zijn door bijvoorbeeld te dansen, te zingen, te componeren, muziekinstrument te bespelen of naar een concert te gaan, is het positieve effect nog groter en beïnvloedt het nog meer het welbevinden. Actievere vormen van muziek engagement omvatten vaak ook een sociaal aspect. Met vrienden naar een concert gaan of samen dansen heeft een sterkere positieve invloed op je subjectieve welbevinden, de mate van tevredenheid met je leven. Positieve emoties dragen bij aan je psychologisch welbevinden (zingeving, betrokkenheid). En muziek maakt blij, helemaal als je staat te dansen bij een concert of muziekfestival.

Zelf ervaar ik dansen, mee zingen en luisteren naar de muziek bij een concert als een vorm van ‘harddrugs’. Ik ben met vrienden, we genieten samen, zingen even vals en luisteren lachend of ontroert naar de muziek. Daarnaast kweken we dan een gedeelde herinnering wat onze vriendschap versterkt. Mijn mooiste herinneringen zijn vaak die te maken hebben met een concert. Ik kan nog tranen van geluk ervaren als ik terugdenk aan het concert van Faithless waarvoor ik twee kaarten van een groep vrienden had gekregen. Ik heb een van mijn beste vriendinnen mee gevraagd en het was een fantastische avond. En deze herinnering deel ik met haar. Voor mij is dit waar muziek
over gaat; het delen van muziek, erin verzinken, bewegen op de ritmes; een flow van muziek.

Plaatjes draaien, zing, bezoek concerten en dans; ‘muziek welbevinden’
Uit bovenstaande blijkt wel dat muziek onze stemming en welbevinden positief kan beïnvloeden en goed is voor je gezondheid door onder andere het ontspannende effect. Even goed uithuilen bij een zielig liedje kan ook wel eens erg opluchten of keihard met een fout nummer meezingen. Muziek is een oppepper en een ontlader, zo zie ik het. Je kan jezelf op-pimpen, blijer maken door naar jouw favoriete muziek te luisteren of muziek die past bij bepaalde stemmingen en die je vooruit kunnen helpen bijvoorbeeld. Dus zoek die blije plaat op of een die je terug fluit in de tijd en geef je over; Ik noem het ‘muziek welbevinden’ 

Voor mij blijft samen met vrienden naar een concert gaan wel het meest ultieme qua muziekbeleving. Dit is de reden dat ik minimaal een keer per jaar naar een concert ga en als het mogelijk is koop ik daar een ‘live’ cd/dvd van de band die ik laat signeren. En dan op die momenten dat ik muziek keihard nodig heb, zet ik die live cd of dvd op en ik luister en beleef het concert opnieuw. ‘Harddrugs’ dus.

Tien liedjes die je ‘high’ maken volgens de wetenschap:

http://flavorwire.com/141457/10-songs-that-will-get-you-high-according-to-science

Emotionele reacties op muziek

https://www.youtube.com/watch?v=kzFgoaZ9-VQ

Mo Landsman, studente Klinische Psychologie aan de Open Universiteit

www.chronisch-flexibel.nl

Gebruikte bronnen

Croom, A.M. (2015). Music practice and participation for psychologiscal well-being: A review of how music influences positive emotions, engagement, relationships, meaning, and accomplishments. Musicae Scientiae, 19(1), 44-64.

Weinberg, M.K. & Joseph, D. (2017). If you’re happy and you know it: Music engagement and subjective well-being. Psychology of music, 45(2), 257-267.