Boosheid beheersen met mindfulness

Hoe aandacht en compassie je bevrijden van boosheid en rust brengen in je leven

Boosheid is een natuurlijke emotie die iedereen kent, die nuttig kan zijn en die hoort bij het leven. Maar: soms kan het je zo in beslag nemen dat je verstrikt raakt in een storm van gedachten en sensaties waar jij (of je omgeving) flink last van kunt hebben. Herkenbaar? Gelukkig hebben we het aangeboren vermogen te veranderen. In zijn boek reikt Brantley daar inzichten, verhalen en oefeningen voor aan, gebaseerd op aandacht en compassie.

Het is een rijk en prettig leesbaar boek. Deel 1 gaat over boosheid, mindfulness, mediteren en de werking van het brein. Brantley nodigt ons uit onze eigen boosheid te bekijken - daadwerkelijk te zien, voelen, leren kennen en accepteren – om de woede (of andere verschijningsvormen van boosheid) vervolgens voorbij te laten drijven, ademhaling na ademhaling, en te kiezen voor een ‘andere verhaallijn’. Je boosheid zien als een wolk of regenboog, die onder speciale condities verschijnt, verandert en weer verdwijnt, is een metafoor die daarbij helpt.

Deel 2 bevat oefeningen gericht op het leren beheersen van boosheid. Er zijn oefeningen voor het stabiliseren van lichaam en geest, oefeningen gebaseerd op compassie en oefeningen gericht op eigen wijsheid en inzicht. Je hoeft ze niet allemaal te doen. Wat past jou? Daarbij benadrukt Brantley dat het beoefenen van een ‘mindful houding’, gericht op het zijn en niet op het doen, al genoeg is. Hard werken voor verandering zou niet nodig zijn. Vertrouwen op de kracht van milde aandacht en compassie leidt, stap voor stap, tot transformatie. Ofwel: je minder laten meeslepen in boze emoties en ruimte maken voor meer rust, geluk en mogelijkheden. Ofwel: ‘stabiel blijven bij de steeds wisselende winden van de ervaringen die door het huidige moment van je leven blazen’.

In het laatste deel kijkt Brantley verder. Hij gaat in op een wijze van leven en samenleven en op de schoonheid van menselijke intelligentie. In paragrafen als ‘gevoelens van boosheid als monsters’ (naar een aansprekende kinderanekdote), ‘de tijgers in het hart’  (naar een verhaal over de wijsheid van een dorpsoudste) en ‘met nieuwe ogen zien’ (naar een opmerking van de Franse romanschrijver Proust) lezen we mooie voorbeelden. Hier haalt Brantley ook zijn eigen ervaringen met boosheid en ongeduld aan, de vragen die hij stelde en de lessen die hij leerde. Zoals: ‘boosheid is geen falen’, ‘we zijn ook maar mens’ en ‘wees niet blind voor de verbazingwekkende werkelijkheid in het hier en nu’.

Deze lessen geven de sfeer van het boek aardig weer. En dan nu aan de slag met de oefeningen! Want het veranderen van gewoonte-energie vraagt om toewijding, geduld en moed. ‘Gewoon denken dat liefde een goed idee is, is niet genoeg. Je moet eraan werken, je moet er aandacht aan besteden.’

Emily Leyer, communicatieadviseur bij verandervraagstukken