Geluk zit in een verhaal
Stel je voor dat je opgroeit zonder de persoonlijke verhalen van je ouders of grootouders te kennen. Dat je eigenlijk bijna niets weet van het leven van je ouders voordat ze elkaar ontmoetten. Dat je als kind vermoedt dat je er ook niet naar moet vragen, omdat je aanvoelt dat er geen– of erger – een boos antwoord komt. Wat doet dat met je?
Tijdens het schrijven van mijn laatste boek, stelde ik mezelf die vraag. Omdat ik zo’n kind was. Ik realiseerde me dat ik me lange tijd incompleet voelde omdat ik bijna niets over mijn roots wist. Daarnaast was het lastig om me emotioneel te hechten met mijn ouders. Want wie waren ze eigenlijk als ik niet wist wat hun achtergrond was? Het verklaarde waarom ik op latere leeftijd altijd op zoek ben geweest naar een bepaald gevoel van verbinding. Uiteindelijk vond ik dit in relaties en vriendschappen en ik prijs me gelukkig dat ik die volop heb. Hechte relaties en vriendschappen dragen volgens verschillende onderzoekers namelijk bij aan een positief en gelukkig gevoel.
Maar als ik kijk naar mijn werk als storytellingexpert, gaat het misschien wel dieper dan relaties en vriendschappen. Het aspect van verbinding, leidend tot een positief gevoel herken ik heel erg als eigenschap van storytelling. Want door het delen van een persoonlijk verhaal waarin complete vreemden zich kunnen herkennen, ontstaat er ook een gevoel van verbinding en hechting.
Zo’n verhaal moet dan wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Het moet overkomen als een oprecht verhaal, dus niet bedoeld om te overtuigen voor eigen gewin. De verteller (of vertelinstantie) moet daarnaast ook bereid zijn om zijn kwetsbare kant te tonen (bijvoorbeeld door tegenslagen te benoemen of iets waar hij zich voor schaamt). En als derde zou ideaal gezien het verhaal moeten leiden tot een les die geleerd is of een positief resultaat. Dan is het een ‘rond’ verhaal. Anderen kunnen dan niet alleen geraakt worden omdat ze bijvoorbeeld de tegenslagen herkennen, maar ook geïnspireerd worden omdat ze weten op welke manier het goed is gekomen.
Wat ik geleerd heb: verhalen delen nodigt anderen uit om hun verhalen te delen. Het is de ultieme verbindingsfactor. Maar ze niet delen, kan ook een afstand creëren die onwenselijk is en misschien zelfs schadelijk is. Het goede nieuws: we kunnen er elke dag voor kiezen om het toch te doen en anderen stimuleren hun verhalen te delen door zelf het goede voorbeeld te geven.
Alexandra Smith (1975) van Fabel is schrijver en storytellingexpert en volgt momenteel de cursus The Science of Happiness bij de University of Berkely.
