Van werkstress naar werkplezier

Werkstress is een thema dat veel aandacht krijgt – niet gek in een land waar ruim 17% van de werkenden last heeft van burn-outklachten. Bedrijfsarts Giny Norder van Arbo Unie richt liever de schijnwerpers op de positieve tegenhanger van werkstress: werkplezier. “Dat is een van de beste manieren om werkstress te voorkomen.”

“Mensen die hun werk met passie en plezier doen, hebben meestal weinig last van werkstress”, zegt Giny. “Dat is een combinatie van drie elementen: dat je vitaal je werk doet, met toewijding, en dat je er helemaal in opgaat. Het omgekeerde daarvan is dat je werk je energie kost, dat je erop leegloopt. Dat is bijvoorbeeld een risico als je blijft hangen in werk dat veranderd is ten opzichte van het werk waarvoor je ooit gekozen hebt, waardoor je er minder plezier in krijgt. Dat heeft ook effect op je leven na(ast) je werk: als je werk je uitput, is het lastiger om sociale contacten te onderhouden of bijvoorbeeld naar de sportschool te gaan. Zo kun je in een neerwaartse spiraal terechtkomen. Daarom is het zo belangrijk dat je werk doet dat bij je past, dat je het léúk vindt. Dat heb je niet helemaal in de hand, maar je hebt er wél invloed op.”

Wat kun je als leidinggevende doen aan het werkplezier in je team?

• Realiseer je dat werkplezier een belangrijke motivator is en dat kleine ingrepen soms veel invloed kunnen hebben. Maak daarom regelmatig een inschatting van het werkplezier van je medewerkers. Vraag je medewerkers zelf een cijfer voor hun werkplezier te geven en je hebt een ingang voor een gesprek. Waarin je bijvoorbeeld kunt bespreken wat er nodig is om van een 7 naar een 8 te komen.
• Als medewerkers tegen problemen aanlopen die niet opgelost worden, kan dat veel werkplezier wegnemen, blijkt uit onderzoek. Dat kunnen ook simpele praktische zaken zijn, zoals een haperende computer. Of dat mensen veel tijd kwijt zijn met zoeken in een overvolle mailbox of een chaotisch bureau. Een cursus timemanagement is vaak een goed middel om het werkplezier te verhogen.
• Jobcrafting in het team kan ook waardevol zijn. De trend is dat van medewerkers steeds meer verwacht wordt dat ze alle taken uitvoeren die in het team moeten gebeuren. Maar de vraag is of dat wel wenselijk is in het kader van werkplezier. Ga eens met je team om de tafel om in kaart te brengen wie blij wordt van welke taken en van welke juist niet. Misschien kom je dan tot een werkverdeling waar iederéén meer werkplezier uithaalt.

Wat kunnen je medewerkers zelf doen?

• Sta regelmatig stil bij de vraag: doe ik nog wat bij mij past? En zo niet, wat mis je in je werk? Wat is er nodig om weer meer plezier in je eigen werk te krijgen? Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van kennis en vaardigheden, betrokkenheid bij belangrijke besluiten, het opbouwen van betekenisvolle contacten, eigen doelen stellen, een goed inkomen hebben en bijdragen aan iets waardevols.
• Kijk niet alleen naar wat je mist in je werk, maar ook naar wat je werkplezier ontneemt. Zoals een onprettige werksfeer, te weinig pauzes of onvoldoende begeleiding. En ga vervolgens in gesprek met je leidinggevende over mogelijkheden om je werkplezier te vergroten. Of dat nou een cursus is, een verschuiving van taken of een andere werkplek.
• Zorg dat je ook buiten je werk dingen blijft doen die je energie geven, zodat je niet in een neerwaartse spiraal terechtkomt.
• Het is begrijpelijk als je ergens blijft werken uit angst om je financiële zekerheid te verliezen. Maar nog jarenlang tig uur per week met iets bezig zijn wat je met tegenzin doet, is ook een schrikbeeld. Lukt het je niet om meer werkplezier in je eigen werk te organiseren, dan kan het geen kwaad om toch rond te kijken – de arbeidsmarkt op het moment is in het algemeen gunstig. (bronnen: HRpraktijk, Arbo Unie)