AnneLoes van Staa | Zelfmanagement of toch positieve gezondheid - een dissident geluid

Het ‘nieuwe’ concept van positieve gezondheid heeft de Nederlandse gezondheidszorg in rap tempo veroverd. Beleidsmakers, financiers en professionals lopen ermee weg. Wie kan immers tegen ‘positieve gezondheid’ zijn? Toch komt langzaam maar zeker kritiek op gang op het begrip, de onderbouwing, en de praktische uitwerking. Hubers ‘nieuwe’ definitie reduceert gezondheid tot een individuele capaciteit: het ‘vermogen tot aanpassing en tot eigen regie’. Daarmee wordt gezondheid verward met gedrag, blijven sociale aspecten buiten beschouwing, en impliceert positieve gezondheid de verplichting om je aan te passen en te werken aan je gezondheid. Gezondheid is meer dan afwezigheid van ziekte of gebrek, maar niet alles is gezondheid, zoals het model van ‘Mijn positieve gezondheid’ suggereert. In deze sessie wordt gepleit voor een heldere definitie van gezondheid en zelfmanagement als grondslag voor beleid. Laten we een brede kijk op gezondheid combineren met een scherpe focus en aandacht voor de morele implicaties van begrippen.

AnneLoes van Staa is opgeleid tot kinderverpleegkundige voordat zij afstudeerde in de geneeskunde en de culturele antropologie. Van 1994-2017 werkte zij als universitair docent bij het instituut Beleid & Management Gezondheidszorg (EUR). In 2012 promoveerde zij op een proefschrift over preferenties en competenties van jongeren met chronische aandoeningen (‘Op Eigen Benen’). In 2003 werd zij aangesteld als lector "Transities in Zorg" aan de Hogeschool Rotterdam, Kenniscentrum Zorginnovatie. Zij leidt een onderzoekslijn rondom jongeren met chronische aandoeningen en hun transitie naar volwassenheid en naar de zorg voor volwassenen (www.opeigenbenen.nu). Zij is initiatiefnemer van diverse landelijke onderzoeks- en verbeterprogramma’s om het zorgaanbod op deze thema’s te verbeteren. Daarnaast is zij programmaleider van het onderzoeksprogramma ‘NURSE-CC’ (NUrsing Research into Self-management and Empowerment in Chronic Care), waarin het ontwikkelen van zelfmanagementondersteuning door verpleegkundigen en partnerschap met mensen met chronische aandoeningen centraal staat. Eind 2017 verschijnt het leerboek “Verpleegkundige ondersteuning van zelfmanagement en eigen regie”.